Czy nowotwór jest przeciwwskazaniem do masażu? Masaż a nowotwór

Zastanawiasz się, czy osoby chore na nowotwór mogą korzystać z masażu? To częste pytanie zarówno pacjentów, jak i fizjoterapeutów. Zagadnienie to budzi wiele pytań, a poniżej znajdziesz istotne informacje na temat bezpieczeństwa korzystania z zabiegów w przypadku choroby nowotworowej. 

Czy nowotwór jest przeciwwskazaniem do masażu?

Odpowiedź nie jest jednoznaczna. Wiele zależy bowiem od:

• rodzaju nowotworu,
• jego lokalizacji,
• stopnia zaawansowania,
• ogólnego stanu zdrowia.

Nie każdy przypadek wyklucza możliwość skorzystania z zabiegu. Odpowiednio dobrane techniki mogą bowiem przynieść chorującym ulgę. Najważniejsze jest skonsultowanie z lekarzem swojego przypadku. 

Dlaczego często nowotwór jest przeciwwskazaniem do masażu?

Nowotwór często jest przeciwwskazaniem ze względu na bezpieczeństwo. Najważniejsze czynniki, które wpływają na ten stan rzeczy to:

• ryzyko zakrzepicy oraz mikrourazów,
• zwiększony przepływ krwi i limfy,
• obrzęki limfatyczne,
• nowotwory kości i przerzuty kostne.

Chorzy onkologicznie są bardziej narażeni na powstawanie zakrzepów. U pacjentów z przerzutami łatwo doprowadzić też do mikrourazów i powikłań. Zwiększony przepływ krwi oraz limfy może wpłynąć na rozprzestrzenianie się komórek nowotworowych. Masaż może też nasilić obrzęki limfatyczne — np. u osób po usunięciu węzłów chłonnych. Delikatna struktura kości może z kolei skutkować złamaniami.

Kiedy masaż jest dozwolony?

Pomimo wyżej wymienionych ryzyk, wielu chorych może bezpiecznie korzystać z masażu. Szczególnie istotne jest jednak zachowanie środków ostrożności. W kontekście onkologii masaż znajduje bowiem zastosowanie w:

• opiece paliatywnej,
• terapiach wspomagających,
• okresie remisji.

Za każdym jednak razem konieczna jest konsultacja z lekarzem prowadzącym. W niektórych przypadkach dogodną formą zabiegu jest delikatny masaż twarzy i głowy. 

Czynniki, które trzeba uwzględnić przy podejmowaniu decyzji

Decyzja o wykonaniu zabiegu wymaga analizy następujących aspektów:

• ogólny stan zdrowia i wydolność,
• aktualny stan choroby — remisja lub faza aktywna,
• lokalizacja guza,
• obecność ewentualnych przerzutów,
• rodzaj i stopień nowotworu.

Jaki masaż może być dopuszczalny?

Pośród dopuszczalnych masaży wyróżnia się:

• masaż relaksacyjny,
• masaż klasyczny.

Najważniejsze jest, aby wybrany zabieg był delikatny. Oznacza to unikanie intensywnego ucisku, dynamicznych technik oraz głębokiej stymulacji mięśni. 

Masaż a nowotwór — aspekt bezpieczeństwa

Masaż u osoby z nowotworem musi być:

• dostosowany do aktualnego stanu zdrowia,
• poprzedzony wywiadem medycznym,
• wykonywany przez specjalistę z doświadczeniem w masażu onkologicznym.

Jakich masaży trzeba unikać?

Zabieg nie może obejmować intensywnych oraz agresywnych technik. Unikać należy również:

• masażu rozgrzewającego (z wykorzystaniem gorących kamieni, baniek),
• intensywnego masażu głębokiego,
• masażu bez zgody lekarza prowadzącego.

Masaż przy nowotworze kiedyś i dziś

W przeszłości nowotwór był uważany za absolutne przeciwwskazanie do zabiegu. Współczesne podejście uwzględnia jednak indywidualne potrzeby pacjentów z chorobą nowotworową. Badania naukowe pozwoliły na odstąpienie od tego rygorystycznego podejścia. 

Badania naukowe na temat masaży przy nowotworach

Międzynarodowa organizacja Cochrane, która zrzesza osoby zaangażowane w opiekę zdrowotną (między innymi badaczy, praktyków, pacjentów), opublikowała w 2016 roku rezultaty badań. W przeglądzie dostępne są informacje, że masaż aromaterapeutyczny pozytywnie wpłynął na pacjentów onkologicznych. Dowiedziono również, że zabieg ten pomaga zmniejszyć stres i lęk oraz kontrolować ból. 

FAQ

• Czy masaż może zaszkodzić pacjentowi onkologicznemu?

Tak – jeśli wykonuje się go bez rozeznania, zbyt intensywnie lub mimo przeciwwskazań.

• Kiedy najlepiej unikać masażu?

W fazie aktywnej choroby, przy obecnych przerzutach do kości oraz bez wcześniejszej konsultacji medycznej.

• Czy masaż może być wykonywany w remisji?

Tak, w wielu przypadkach. Kluczowe jest jednak dostosowanie intensywności i wykluczenie przeciwwskazań.

Masaż klasyczny a nowotwór — podsumowanie

Nowotwór nie musi być przeciwwskazaniem do masażu. Wiele zależy od indywidualnego przypadku. Odpowiednie warunki oraz zachowanie środków ostrożności mogą sprawić, że zabieg ten będzie elementem terapii wspomagającej.